Sao băng là một hiện tượng tuyệt đẹp được thiên nhiên ban tặng và luôn được mọi người mong chờ. Hãy cùng mma-ca.org tìm hiểu rõ hơn sao băng là gì? Sao băng xuất hiện khi nào? Và đặc biệt không bỏ lỡ cơ hội ngắm sao bừng 2021 ở Việt Nam. Đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây nhé!
I. Sao băng là gì?
- Sao bằng hay còn được gọi là sao rơi, sao đổi ngôi hoặc sao sa. Khi nhìn lên bầu trời đêm, nếu đột nhiên quan sát thấy một tia sáng lóe lên, đó là một ngôi sao băng. Trên thực tế, sao băng chỉ là những chuyển động có thể nhìn thấy dưới dạng ánh sáng khi thiên thạch đi vào bầu khí quyển của Trái đất. Đường kính sọc này thường nhỏ hơn 1 mét, nhưng có thể dài tới 10 km.
- Có lẽ vì vệt sáng cũng lấp lánh như những ngôi sao mà chúng ta thường thấy trên bầu trời đêm nên người ta nghĩ nó giống như một ngôi sao đang băng qua bầu trời hoặc từ trên trời rơi xuống.
II. Tại sao lại có sao băng?
- Sở dĩ chúng ta có thể quan sát được sao bằng bởi đường đi của thiên thạch vào bầu khí quyển là do nhiệt sinh ra do áp suất nén.
- Một thiên thạch trôi nổi trong không gian, khi nó đủ gần Trái đất, bị lực hấp dẫn hút vào bầu khí quyển. Khi một thiên thạch đi vào bầu khí quyển với tốc độ rất cao (từ 11 km/s đến 72 km/s), không khí phía trước thiên thạch bị nén nhanh chóng. Áp suất nén làm nóng không khí xung quanh thiên thạch và bắt đầu phát sáng, đồng thời không khí nóng cũng làm thiên thạch nóng lên và tan chảy, hóa hơi trên đường đi, cho phép quan sát quỹ đạo của thiên thạch như một vệt sáng – một thiên thạch.
- Hầu hết các thiên thạch đi vào khí quyển đều có kích thước nhỏ nên chúng bay hơi hoàn toàn trong khí quyển một cách nhanh chóng, không khí xung quanh chúng nhanh chóng nguội đi và phân tán. Kết quả là quỹ đạo của sao băng thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, có khi chưa đầy một giây, có khi dài hơn vài giây. Thiên thạch càng lớn thì quỹ đạo của thiên thạch càng sáng và dài.
III. Tìm hiểu về mưa sao băng
- Mưa sao băng là hiện tượng một số lượng lớn sao băng xuất hiện đồng thời hoặc nối tiếp nhau từ cùng một điểm xuất phát trên bầu trời.
- Trên thực tế, mỗi khi một tiểu hành tinh đi vào bầu khí quyển của Trái đất, một thiên thạch sẽ xuất hiện. Và khi một số lượng lớn thiên thạch được tạo ra từ các luồng sao băng (nhóm thiên thạch có quỹ đạo và nguồn gốc chung), chúng được gọi là mưa sao băng.
- Mỗi trận mưa sao băng thường kéo dài nhiều ngày, nhưng thời gian cực điểm của chúng rất ngắn, và trong khoảng cực điểm này, tùy thuộc vào cường độ của trận mưa sao băng mà số lượng sao băng quan sát được. Nó có thể là 10 đến 100 sao băng hoặc hơn mỗi giờ.
- Đôi khi, một số trận mưa sao băng có thể có mật độ quan sát được lên tới hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn sao băng mỗi giờ. Những trận mưa sao băng với số lượng lớn như vậy được gọi là bão sao băng.
IV. Vì sao xuất hiện mưa sao băng?
- Khi sao chổi hoặc tiểu hành tinh đi ngang qua mặt trời, chúng để lại một số lượng lớn thiên thạch trên đường đi của chúng, tạo thành các dòng sao băng. Khi Trái đất đi qua dòng thiên thạch này, một lượng lớn thiên thạch đi vào bầu khí quyển của Trái đất, tạo thành mưa sao băng.
- Khi sao chổi đi vào bên trong hệ mặt trời (nơi chúng ta đang ở trên Trái đất), nhiệt từ mặt trời làm bốc hơi băng trên bề mặt sao chổi, giải phóng một lượng lớn bụi và đá. Quá trình này tạo ra các luồng sao băng dọc theo đường đi của sao chổi, có thể tồn tại trong một thời gian dài.
- Mặc dù hầu hết các trận mưa sao băng ngày nay đều bắt nguồn từ sao chổi, nhưng một số ít là từ các tiểu hành tinh có thể là tàn tích của các sao chổi trước đây. Khi chúng đi qua bên trong hệ mặt trời, sức nóng của mặt trời khiến các tiểu hành tinh bị vỡ, để lại các dòng thiên thạch tạo thành mưa sao băng.
IV. Cách xem mưa sao băng
- Để xem được trận mưa sao băng hoàn hảo, bạn phải xác định được hướng của các chòm sao. Và nơi chúng ta có thể nhìn thấy các chòm sao đó, chúng ta có thể nhìn thấy mưa sao băng, vì vậy chúng ta phải xác định hướng của các chòm sao để xem được trận mưa sao băng hoàn hảo.
- Càng về gần xích đạo, càng dễ gặp mưa sao băng. Rất may là Việt Nam nằm gần xích đạo nên bạn có thể quan sát mưa sao băng thuận lợi.
Hy vọng với những chia sẻ trên đây đã giúp bạn biết sao băng xuất hiện khi nào và cách ngắm mưa sao băng – một cảnh tượng tuyệt đẹp mà mẹ thiên nhiên ban tặng.